İbn Haldun Üniversitesi İktisat Bölümü tarafından 10 Ekim 2025 Cuma günü Teoman Duralı Konferans Salonu’nda düzenlenen akademik seminerde, İslam İktisadı ve Finans alanında doktora sahibi Fatih Al, “Decision Making Under Uncertainty: LLM-Assisted Religio-Moral Framework” [Belirsizlik Altında Karar Alma: Yapay Zekâ Destekli Dini-Ahlaki Çerçeve] başlıklı bir sunum yaptı. Seminerin moderatörlüğünü Prof. Dr. Hasan Vergil üstlendi.
Fatih Al, sunumunda Müslüman yöneticilerin inanç temelli sivil toplum kuruluşlarında belirsizlik altında nasıl dini ve ahlaki değerler çerçevesinde karar aldıklarını inceleyen doktora araştırmasının metodolojik çerçevesini paylaştı. Araştırmada, Körfez ülkeleri ve Birleşik Krallık’taki 21 yarı yapılandırılmış görüşmeden elde edilen veriler, Constructivist Grounded Theory [Yapılandırmacı Temellendirilmiş Kuram- CGT] yaklaşımı ile analiz edilerek psikolojik, dini ve sosyolojik perspektifleri birleştiren kavramsal bir çerçeveye dönüştürüldü. Bu süreçte, Large Language Models [Büyük Dil Modelleri- LLM] kullanılarak çok katmanlı bir sentez oluşturuldu.
Ayrıca araştırmada tawakkul (tevekkül) temelli dayanıklılık ve farklı etki stratejilerini simüle eden örnek bir ajan tabanlı model (ABM) geliştirildiği vurgulandı. Fatih Al, modelin öngörücü değil, açıklayıcı biçimde kurgulanmasının gerekçelerini aktarırken, etik karar alma araştırmalarında nitel ve hesaplamalı yöntemleri bir araya getiren bu yaklaşımın önemine dikkat çekti.
Seminer, katılımcıların yoğun ilgisiyle tamamlanırken, etik karar verme süreçlerine ilişkin nitel ve nicel araştırma yöntemlerini birleştiren yeni akademik yaklaşımlar üzerine verimli bir tartışma ortamı sağlandı.
